اعمال و ذکرهای ماه رجب

اعمال و ذکرهای ماه رجب : ماه رجب یکی از ماه های پرفضیلتی که قرار است در این مطلب مفید برایتان معرفی کنیم ماه رجب می باشد اعمال مستحب فراوانی از جمله نماز ها ، دعاها و روزه برای این ماه عزیز در نظر گرفته شده است.
اعمال و ذکرهای ماه رجب : ماه رجب جزو ماه های حرام محسوب شده و ماه هفتم سال قمری می باشد به همین خاطر است که آن را با نام رجب الفرد نیز معرفی کرده اند چرا که سه ماه از ماه های حرام پشت سر هم هستند اما این ماه از آنها جدا بوده و فرد است.

ماه رجب همچون ماه های رمضان و شعبان یکی از با فضیلت ترین ماه هایی است که تاکید بسیاری در روایات به آن شده است به قدری که آن را شهر اللّه الأصب یعنی ماه (سرای خداوند) نام گذاری کرده اند به خاطر اینکه در این ماه رحمت بزرگ خداوند بخشنده بر بندگانش سرازیر می شود ، همچنین جالب است بدانید این ماه با نام «واصل» (بی سر و صدا) نیز شناخته می شود چراکه نبرد جنگ و جدل با مشرکان و مخالفان در آن منع شده است.

در حدیث قدسی آمده است:ماه رجب را ریسمانی بین خودم و بندگان مقرر کردم و هرکسی چنگی به آن بزند به وصال من می رسد.

اعمالی که در اینجا نوشته شده مختص روزه خاصی نیست بلکه در تمامی روزهای ماه رجب از اهمیت بالایی برخوردار است از جمله:

در تمام ماه رجب، این دعا را بخوانید:یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلینَ، ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ ای که مالک حاجات خواستارانی و ای که نهاد خاموشان دانی برای هر خواسته ای، مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتیدٌ. اللّهُمَّ وَمَواعیدُکَ الصّادِقَةُ واَیادیکَ الفاضِلَةُ؛ از جانب تو گوشی شنوا و پاسخی آماده است خدایا به حق وعده های راستت و نعمت های بسیار، وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ و رحمت وسیعت از تو خواهم که درود فرستی بر محمّد و آل محمد، واَنْ تَقْضِیَ حَوائِجی لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ؛ و حوایج دنیا و آخرتم را برآوری که به راستی تو بر هر چیز توانایی.

و نیز به فرموده رسول خدا (ص):هر شخصی در ماه رجب 100 مرتبه بگوید «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» و در آخر صدقه ای کنار بگذارد، خداوند مغفرت و رحمت و مغفرت در کارش نصیب می کند و هر کس 400 مرتبه آن را بگوید فضیلت شهیدان را دارد.

و نیز فرموده اند:هر شخصی هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» در ماه رجب بگوید، حسنات و ثواب فراوانی از سوی خداوند بر او نوشته می شود.

در یکی از روایات نقل شده است :« هر کس در ماه رجب، در زمان صبح، 70 مرتبه و شب همچنین 70 مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَیْهِ و بعد از آن، دستان خود را بلند کرده و بگوید أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَ تُبْ عَلَیَّ چنانچه در همان ماه رجب بمیرد،رضایت و خشنودی خداوند از آن او خواهد بود…».

در طول این ماه هزار مرتبه بگویید «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان و رحیم آمرزشش را برایتان نشان دهد.

در ماه رجب «سیّد بن طاووس» در «اقبال» فضیلت زیادی برای خواندن سوره «قل هو الله احد» نقل کرده است و از رسول خدا (ص) روایت کرده که هر کس در ماه رجب با نیتی خالص، 10 هزار بار سوره «قل هو الله احد» را بخواند، در حالی که مثل روزی که از مادر متولد شده و از گناه مبرا شده است وارد عرصه قیامت می شود و 70 فرشته از او استقبال کرده و به او وعده بهشت را می دهند.

همچنین از آن حضرت ذکر شده است که پاداش قابل توجهی برای هزار و یا صد بار خواندن سوره «قل هو الله احد» در این ماه در نظر گرفته شده است.

از رسول خدا (ص) در روایتی آمده است که آن حضرت فرمود:«هر که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت با یک سلام) و در رکعت اول 100 مرتبه «آیة الکرسی» بخواند و در رکعت دوم 200 مرتبه «قل هو الله احد»، قبل از اینکه بمیرد خود را در بهشت نظاره می کند و یا حتی کسی دیگر جای او را در بهشت می بیند (و برای او تعریف می کند)».

اعمال مخصوص لیلة الرّغائب (شب آرزوها)

اولین شب جمعه ماه رجب را شب ارزوها یا لیلة الرغائب نامیده اند که فضیلت های زیادی برای آن در روایات آمده است.آن چنان که روایت داریم در این شب درهای رحمت الهی به روی زمینیان باز شده است و در بزم دعا و نیایش زمینیان عرشیان هم خود را رسانده و حضور پیدا کردند تا سهمی از این برکت ببرند.در روایتی که از رسول خدا درباره فضیلت ماه رجب بیان امده،حضرت فرمودند:«از اولین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید که فرشتگان آن را «لیلة الرغائب» نامیدند.»

زنان هنگام از سوی رسول خدا (ص) اعمالی برای آن شب به این کیفیت بیان شد:«که روز پنج شنبه اول ماه را روزه بگیرید .و به محض سیدن شب جمعه، میان نماز مغرب و عشا 12 رکعت نماز بگذارید (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعت از آن، یک مرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه «إنا انزلناه» و 12 مرتبه «قل هو الله احد» را بخوانید. پس از اتمام نماز 70 مرتبه بگویید:أللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد النَّبِیِّ الاُْمِّیِّ وَ عَلی آلِهِ آنگاه به سجده می روید و 70 بار بگویید:«سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ»و بعد سر از سجده برمی دارید و 70 بار می گویید:«رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أنْتَ العَلِیُّ الاْعْظَمُ» بار دیگر نیز به سجده بروید و 70 مرتبه بگویید:«سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» آنگاه حاجتتان راکنید که ان شاءالله برآورده خواهد شد.

در فضیلت این اعمال رسول خدا (ص) فرمود:«کسی که چنین نمازی را بخواند، خداوند همه گناهانش را بیامرزد…»

تاکید بسیاری در انجام «عمره»، در ماه رجب شده است چرا که فضیلت بسیاری دارد.بر اساس روایات اهل بیت (ع) فضیلت «عمره» در ماه رجب هم ردیف حج (تمتع) می باشد.

از امام صادق (ع) روایت آمده است:«اَفْضَلُ الْعُمْرَةِ، عُمْرَةُ رَجَب؛ با فضیلت ترین عمره، عمره در ماه رجب است».

اعمال خاص شب اول ماه رجب
انجام دادن اعمالی در این شب بسیار با ارزش می باشد، و در روایات بسیاری انجام آنها تاکید شده است.

اول: از رسول خدا (ص) نقل شده است که هنگامی که هلال ماه رجب را رویت می کرد، این دعا را می خواند:اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاَْمْنِ وَ الاْیمانِ، وَ السَّلامَةِ وَ الاِْسْلامِ، رَبّی وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیت و ایمان و سلامت و دین اسلام پروردگار من و پروردگار تو (ای ماه) خدای عزوجل است.

و همچنین از آن حضرت نقل شده است که وقتی هلال ماه رجب را می دید، می فرمودند:اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فی رَجَب وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ اَعِنّا عَلَی الصِّیامِ وَ الْقِیامِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ؛ خدایا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمکمان ده برای گرفتن روزه و شب زنده داری و نگهداری زبان و پوشیدن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگی و تشنگی قرار مده.

دوم: غسل کردن

روایتی از رسول خدا (ص) توسط مرحوم «سیّد بن طاووس» در کتب «عبادات» یافت شده بود که آن حضرت فرمود:«هر کس درک کند ماه رجب را و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزی که از مادر متولد شده، از گناهان خارج گردد (و پاک شود).»

سوم: در این شب عزیز تاکید بسیاری بر خواندن زیارت امام حسین (ع) شده است.

چهارم:پس از نماز مغرب، 20 رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعت یک بار سوره «حمد» و یک بار سوره «توحید» بخواند. رسول خدا (ص) در پاداش این عمل فرمود:هر کس چنین کند، به خدا سوگند خودش، خانواده اش، مالش و فرزندانش محفوظ بمانند و از عذاب قبر پناه داده شود… و در قیامت به سرعت از صراط عبور خواهد کرد.

پنجم:پس از نماز عشا، دو رکعت نماز به جا آورد، در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را یک مرتبه و سوره «قل هو الله احد» را سه مرتبه خوانده و در رکعت دوم، سوره های «حمد»، «اَلَم نشرح»، «قل هو الله احد» و «معوّذتین» (سوره های ناس و فلق) را یک بار بخواند و پس از سلام 30 مرتبه بگوید:«لا اله الاّ الله» و 30 مرتبه «صلوات» بفرستد.

رسول خدا (ص) فرمود:هر کسی که این عمل را بجا بیاورد، خداوند گناهانش را ببخشد و از گناه پاک و مبرا می شود.

ششم:30 رکعت نماز خوانده ، (هر دو رکعت به یک سلام) در هر رکعت یک مرتبه «حمد» و یک مرتبه «قل یا ایّها الکافرون» و سه مرتبه «قل هو الله احد» را بخواند. در روایتی رسول خدا (ص) فرمود:هر مرد و زن مومنی چنین کند، خداوند تمام گناهان کوچک و بزرگ وی را می آمرزد و تا سال بعد، خداوند نامش را در فهرست «نمازگزاران» می نویسد و از نفاق پاک می شود.

هفتم: احیای شب اول ماه:«شیخ طوسی» در «مصباح المتهجّد» از امام صادق (ع) از جدش از امیر مؤمنان علی (ع) نقل کرده است که آن حضرت علاقه داشت که در چهار شب از شب های سال، فارغ از هر چیز، به عبادت بپردازد شب اوّل ماه رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان.

از امام صادق (ع) در یک حدیث دیگر نقل شده است که:«تا می توانی بر احیای شب های عید فطر، عید قربان و… شب اول رجب مراقبت کن».

هشتم: خواندن دعایی که از امام جواد (ع) نقل شده است که فرمود:مستحب می باشد در اولین شب رجب،انسان با این کلمات، دعا کند:اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَلیکٌ، وَاَنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر یَکُونَ، خدایا از تو خواهم بواسطه آن که تو فرمانروایی و تو بر هر چیز توانایی و تو هر کاری را بخواهی می شود.

اَللّهُمَّ اِنّی اَتَوَجَّهُ اِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّد نَبِیِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، خدایا من بسویت رو کنم بوسیله پیامبرت محمّد پیامبر رحمت درود تو بر او و آلش

یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللهِ، اِنّی اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَی اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّی لِیُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتی، ای محمّد ای رسول خدا براستی من به تو رو آورده ام برای رفتن به درگاه خدا پروردگار من و تو تا بلکه بوسیله تو حاجت روا گردم…